Pracownia Bioregionu Doliny Środkowej Wisły

Czekamy właśnie na Twoją pracę!

Opowiedz w swojej pracy o pięknie, przyrodzie, historii lub ludziach naszego wyjątkowego bioregionu – Doliny Środkowej Wisły!
Zapraszamy do udziału w Konkursie, w którym każdy uczestnik ma szansę stać się głosem naszego bioregionu, niezwykłego miejsca, gdzie natura splata się z historią, a Wisła jest sercem krajobrazu.

Od malowniczych lasów i pól, przez urokliwe wsie i miasteczka, aż po bogactwo tradycji i opowieści – możesz przedstawić wszystko, co sprawia, że to miejsce jest dla Ciebie ważne.

Praca może mieć formę plastyczną, literacką lub fotograficzną.

Na zwycięzców czekają atrakcyjne nagrody, a najlepsze prace
zostaną opublikowane!

Czekamy na Twoją prcę do 10 września 2025 r.

Szczegóły znajdziesz w Regulaminie Konkursu.

Formularz zgłoszeniowy


Pracownia Bioregionu Doliny Środkowej Wisły – Tkanie dla Przyszłości



Dlaczego Pracownia?
Bo chcemy pracować i współpracować, odkrywać i współtworzyć piękno naszej małej Ojczyzny – Bioregionu Doliny Środkowej Wisły.

Czym jest Bioregion?
To blisko 200 tysięcy hektarów niezwykle cennej przyrody. Chcemy rozwijać ten region w harmonii z naturą, pamiętając o jego bogactwie ekologicznym i kulturowym. W obliczu globalnych wyzwań, takich jak utrata bioróżnorodności czy zmiany klimatu, chcemy działać lokalnie – tu, gdzie mamy realny wpływ.

Dlaczego Dolina Środkowej Wisły?
•Tu mieszkamy, pracujemy, tu cieszymy się śpiewem ptaków i zachwycamy pięknem krajobrazu. Jesteśmy zakorzenieni w tej ziemi, historii i tradycji, dlatego chcemy je lepiej poznawać i świadomie kształtować dla przyszłych pokoleń. Nasze działania obejmują kilkanaście gmin od Młodzieszyna po Duninów.

Tkanie – metafora współpracy
Zainspirowani holenderską inicjatywą Bioregional Weaving Labs, chcemy tkać sieć relacji, współpracy i porozumienia. W świecie podziałów potrzebujemy spotkań, rozmów i wspólnego działania.

Co chcemy osiągnąć?
Najpierw – spotkanie, wysłuchanie i budowanie sieci współpracy. Potem – tworzenie projektów, które ochronią to, co najcenniejsze, i jednocześnie otworzą nowe możliwości dla ludzi i przyrody.

Dołącz do nas – razem utkamy lepszą przyszłość!

Działamy wokół tematów:


spoTKANIE 13.06.25

W piątek 13 – go czerwca 2025 r. miało miejsce 3. spotkanie osób zaangażowanych w tkanie w naszym bioregionie. Oprócz stałych bywalców wciąż dochodzą do nas nowe osoby, z czego bardzo się cieszymy. Tym razem ugościł nas Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim – kluczowy obiekt na mapie Bioregionu Doliny Środkowej Wisły.
Spotkanie zaczęliśmy od rozmów o marzeniach – jak widzimy nasz bioregion za 10 lat? Pojawiło się wiele ciekawych pomysłów, np. życie w harmonii z naturą i z poszanowaniem jej praw, symbioza rolników z konsumentami, spółdzielcza uprawa ziemi, świadoma i zrównoważona turystyka, odejście od konsumpcjonizmu, nowy park narodowy, a nawet park kulturowy. Następnie pod przewodnictwem Izy Zgorzelskiej ze Stowarzyszenia Las to Zdrowie uczestniczyliśmy w kąpieli leśnej (Shinrin-yoku – prozdrowotnej praktyce kontaktu z naturą pochodzącej z Japonii). Poprzez medytację na łące, zaproszenia z leśnych kart, odkrywanie i doświadczanie przyrody z lupami i lusterkami mogliśmy bezpośrednio dotknąć natury, podziwiać jej piękno, zregenerować siły i zredukować codzienny stres, być naprawdę tu i teraz. Kąpiel zakończyła się ucztą dla naszych oczu i kubków smakowych – delektowaliśmy się ziołową herbatą z miodem, podaną w uroczych, glinianych filiżankach z motywami roślinnymi oraz plackiem drożdżowym z ziołami z miejscowej piekarni rzemieślniczej.
Kolejną częścią programu było zwiedzanie skansenu w Wiączeminie z jego kierowniczką Magdaleną Licą-Kaczan. Magda w niesłychanie ciekawych sposób przedstawiła nam dzieje Olendrów na tych ziemiach i zdradziła ich sposoby na współistnienie z rytmem Wisły. Zajrzeliśmy do langhoffów zbudowanych na terpach, kościółka oraz szkoły. Poznaliśmy tajniki wytwarzania jedynych w swoim rodzaju powideł z buraków cukrowych oraz historię pochodzenia wielu eksponatów. Mimo, że życie na terenach zalewowych było trudne, Olendrzy twierdzili, że się opłacało – o luksusie mieszkańców wsi może świadczyć m.in. to, że już w ubiegłych wiekach prażono i pito tam kawę.  
Spotkanie zakończyliśmy dyskusją na temat naszych przyszłych działań. Był też czas na ogłoszenia najbliższych wydarzeń, mających miejsce w naszym bioregionie:
· konkurs plastyczno-fotograficzno-literacki „Jesteśmy stąd”, czerwiec – wrzesień 2025 (regulamin na https://bioregion.pl/)
· msza święta wśród łąk i pól 20.czerwca 2025 godz.10:00 (https://www.facebook.com/photo?fbid=1408811437294721&set=a.614601940049012)
· XVI Święto Jana 22.czerwca 2025 (https://muzeumplock.eu/wydarzenie/xvi-swieto-jana/)
· kurs „Chów murarki ogrodowej” 10-12.października 2025 (https://fb.me/e/8TpC8M0sI)
Wiele osób powiedziało, że wychodzą z naszego spotkania zainspirowani i pełni nadziei. W najbliższym czasie czekają nas rozmowy i działania w podgrupach roboczych, a następne spotkanie w szerszym gronie zapowiedziane zostało na listopad – liczymy na obfite owoce naszej pracy.


Pracownia Bioregionu Doliny Środkowej Wisły uczestnikiem I-go Forum Organizacji Pozarządowych Miasta i Gminy Bodzanów

W dniu 16 maja 2025 roku w Bodzanowie odbyło się I Forum Organizacji Pozarządowych Miasta i Gminy Bodzanów – wyjątkowe wydarzenie, które zgromadziło przedstawicieli lokalnych stowarzyszeń, fundacji oraz instytucji wspierających rozwój społeczeństwa obywatelskiego.

Celem Forum było stworzenie przestrzeni do dialogu, wymiany doświadczeń oraz integracji środowiska organizacji pozarządowych działających na terenie naszej gminy. Uczestnicy mieli okazję do zaprezentowania swojej działalności, nawiązania współpracy oraz omówienia wspólnych wyzwań i możliwości rozwoju.

Forum otworzył Burmistrz Miasta i Gminy Bodzanów, podkreślając znaczenie aktywności obywatelskiej i roli NGO w kształtowaniu lokalnej wspólnoty. Spotkanie zakończyło się wspólną deklaracją dalszej współpracy i cyklicznego organizowania podobnych inicjatyw.

W I Forum Organizacji Pozarządowych Miasta i Gminy Bodzanów wzięli udział również reprezentanci Pracowni Bioregionu Doliny Środkowej Wisły – Irek Kamiński, Joanna Zatylna oraz Alicja Łopuszyńska. Podczas swojego wystąpienia przybliżyli uczestnikom ideę bioregionów, zaprezentowali koncepcję ich tworzenia i funkcjonowania, a także przedstawili działalność oraz cele Pracowni. Szczególną uwagę poświęcili charakterystyce Bioregionu Doliny Środkowej Wisły – obszaru, którego potencjał przyrodniczy, kulturowy i społeczny stanowi fundament dla działań podejmowanych przez Pracownię.

Nasi Tkacze poprowadzili również warsztat, który spotkał się z dużym zainteresowaniem uczestników i stał się przestrzenią do wymiany myśli, doświadczeń i inspiracji.

Wierzymy, że dzięki poznaniu lokalnych inicjatyw oraz nawiązaniu nowych kontaktów, możliwa będzie owocna współpraca na rzecz mieszkańców, środowiska naturalnego i zrównoważonego rozwoju naszego bioregionu.

Dziękujemy wszystkim uczestnikom za obecność, zaangażowanie i inspirujące rozmowy!


Warsztaty o bioregionach w czasie Dobrych Żniw ‘25

Na dwudniowym seminarium Dobre Żniwa, które po raz 21. obyło się w Grzybowie w dniach 14-15 marca 2025 r. zgromadziło się ponad 100 osób zaangażowanych w rozwój rolnictwa ekologicznego w naszym kraju. Część z nich uczestniczyła w warsztacie „Rolnictwo ekologiczne i bioregiony” prowadzonym przez nasz zespół. Przedstawiliśmy na nim koncepcję bioregionów i zaprosiliśmy uczestników do podzielenia się w parach swoim doświadczeniem własnego miejsca na ziemi. W pięknym podsumowaniu tej części usłyszeliśmy wiele poruszających opowieści o wadze i znaczeniu miejsc, przyrody i ziemi, na której żyjemy.

O naszym bioregionie Doliny Środkowej Wisły opowiedział nam potem w bardziej naukowy i analityczny sposób Irek Kamiński. W swoim opracowaniu opisującym od strony geograficznej i społecznej bioregion zwrócił uwagę na wyzwania, jakimi są m.in. wyludnianie się gmin wiejskich, starzenie ludności i odchodzenie od pracy na roli. Mimo tego nasz bioregion wyróżnia się na tle Polski dużą liczbą gospodarstw rolnych i sporym procentem osób pracujących w rolnictwie (28,6%

wobec zaledwie 12% w kraju). To trwanie przy ziemi jest wielką szansą na odrodzenie małych gospodarstw i ich rozwój w kierunku agroekologii.

Uczestnicy warsztatu dzielili się swoimi przemyśleniami i zgodnie przyznali, że przyszłością jest większe współdziałanie rolników i konsumentów, edukacja i budowanie świadomości społecznej odnośnie znaczenia ekologicznego rolnictwa. Pojawiły się plany i marzenia, by także w innych miejscach tworzyć bioregiony, które będą ożywiać obszary wiejskie.

Są marzenia, jest doświadczenie i wiedza, jest pragnienie i nadzieja, które otwierają przed nami nowe ścieżki. Rolnicy ekologiczni to prawdziwi liderzy bioregionów.


spoTKANIE 21.02.2025

21 lutego w Grzybowie odbyło się spotkanie Pracowni Bioregionu Doliny Środkowej Wisły, które zgromadziło osoby zaangażowane w rozwój i promocję tego wyjątkowego obszaru. Spotkanie było okazją do wymiany doświadczeń, integracji oraz wspólnego wypracowania planów na najbliższe miesiące.

Po powitaniu i krótkiej sesji integracyjnej Irek Kamiński i Leszek Urbankiewicz przedstawili charakterystykę bioregionu, jego walory przyrodnicze i kulturowe. Następnie uczestnicy zapoznali się z inspirującymi materiałami filmowymi na temat bioregionów działających w innych krajach Europy, co stanowiło wstęp do kluczowej części spotkania – pracy w grupach tematycznych.

Grupa „Zrównoważona Turystyka” pracował nad koncepcją szlaku tematycznego związanego z nadwiślańskim osadnictwem olenderskim. W ramach planów uczestnicy zaproponowali: wytyczenie i oznakowanie szlaku, uwzględniającego historyczne miejscowości i pomniki przyrody, stworzenie bazy noclegowej i gastronomicznej, włączenie szlaku w istniejące trasy przyrodnicze i turystyczne, rozwój oferty warsztatowej (ornitologia, kultura regionalna), zaangażowanie młodzieży jako przewodników lokalnych.

Zespół „Zadrzewienia” skupił się na promowaniu idei zadrzewień śródpolnych, które przyczyniają się do ochrony gleby i zwiększenia bioróżnorodności. Wśród najważniejszych działań znalazły się: edukacja rolników na temat korzyści zadrzewień, organizacja akcji sadzenia drzew przy wsparciu nadleśnictwa i lokalnych instytucji, szkolenia dla pracowników ODR oraz lobbowanie za korzystnymi zmianami prawnymi.

Grupa „Agroekologia” skoncentrowała się na popularyzacji agroekologii w bioregionie poprzez działania skierowane do różnych grup: rolnicy: szkolenia, warsztaty i sieciowanie, konsumenci: organizacja targów i promocja lokalnych produktów, młodzież: warsztaty kulinarne, filmy edukacyjne i wycieczki do gospodarstw, społeczeństwo: konsultacje publiczne, wydarzenia edukacyjne i działania promujące dumę z lokalnego rolnictwa.

Spotkanie zakończyło się prezentacją wyników prac zespołów oraz podsumowaniem wniosków. Uczestnicy podkreślili konieczność dalszej współpracy i kontynuowania działań na rzecz ochrony i rozwoju bioregionu. Wspólna wizja i zaangażowanie lokalnej społeczności stanowią fundament sukcesu Pracowni Bioregionu Doliny Środkowej Wisły. Dziękujemy wszystkim uczestnikom za aktywny udział i zapraszamy do dalszej współpracy!


Nadzieja w Bioregionach („Bioregional Hope”)

Wydarzenie „Bioregional Hope”, zorganizowane przez Bioregional Weaving Labs Collective, zgromadziło uczestników z całej Europy, którzy wspólnie poszukiwali inspiracji do tworzenia bardziej zrównoważonych i pełnych życia bioregionów. W opozycji do „Blue Monday”, spotkanie stało się prawdziwym Dniem Aktywnej Nadziei!

Najważniejsze efekty spotkania:

Premiera 7 krótkich filmów – uczestnicy mieli okazję zobaczyć historie rozwijających się bioregionów w Austrii, Grecji, Irlandii, Holandii, Polsce, Rumunii i Hiszpanii, poznając lokalne inicjatywy i metody działania.

Spotkania z liderami zmian – twórcy bioregionów podzielili się swoimi doświadczeniami, sukcesami i wyzwaniami, inspirując innych do podobnych działań w swoich społecznościach.

Interaktywne dyskusje i sesje pytań – uczestnicy aktywnie angażowali się w rozmowy, dzieląc się swoimi pomysłami, refleksjami i strategiami na przyszłość.

Sieć współpracy – wydarzenie pomogło w nawiązaniu nowych kontaktów i partnerstw między osobami zaangażowanymi w regenerację przyrody i lokalnych społeczności.

Motywacja do działania – wiele osób zadeklarowało chęć dalszego zaangażowania się w ruch bioregionalny, a niektóre z nich już zaczęły planować własne projekty inspirowane przedstawionymi przykładami.

„Bioregional Hope” było dopiero początkiem – teraz czas na działanie! Jeśli chcesz dołączyć do ruchu bioregionalnego, skontaktuj się z nami i bądź częścią tej zmiany!


Tkając Wspólną Przestrzeń – Weaving Common Ground

28 listopada w Grzybowie odbyło się międzynarodowe spotkanie „Weaving Common Ground”, w którym wzięło udział 70 uczestników z Polski, Niemiec, Francji, Irlandii, Holandii i Włoch – rolników, polityków, edukatorów, naukowców i aktywistów.

W obliczu kryzysów społecznych i ekologicznych uczestnicy dążyli do budowania porozumienia między mieszkańcami wsi i miast. Zainspirowani Trójkątem Weimarskim, zaproponowali jego nową odsłonę – Trójkąt Weimarski dla europejskiej wsi, skupiony na współpracy i wspólnych rozwiązaniach.

Podczas spotkania pracowano wokół kluczowych „trójkątów” współpracy:

🔹 Uczenie się – działanie – dzielenie się, jako fundament ekosystemu edukacyjnego.

🔹 Jednostka – społeczność – natura, będące podstawą nauczania w EUL.

🔹 Europejski trójkąt dla wsi, jako nowa przestrzeń dialogu i współpracy.

Celem wydarzenia było dzielenie się wiedzą, inspiracjami oraz planowanie wspólnych działań. Uczestnicy raezm „tkali wspólną przestrzeń”, dążąc do budowania odpornej i zrównoważonej przyszłości europejskich obszarów wiejskich.

W czasie spotkania „Tkając wspólną przestrzeń” Noa Lodeizen i Joanna Zatylna poprowadziły warsztat pt. Pracownie Bioregionów jako opcja rozwoju obszarów wiejskich. Uczestnicy spotkania zidentyfikowali wyzwania i spróbowali poszukać dla nich rozwiązań. Oto one:

Wyzwania, które utrudniają budowanie zrównoważonej przyszłości:

•Brak zaufania i umiejętności współpracy

•Brak praktyk budowania wspólnoty i postaw społecznych.

•Ograniczona dostępność do kluczowych interesariuszy, co ogranicza ich zaangażowanie.

•Utrzymanie długoterminowego zaangażowania.

Rozwiązania

Tworzenie wspólnoty

•Mapowanie i angażowanie kluczowych interesariuszy bioregionu:

•Samorządy (trzy poziomy administracyjne)

•Organizacje pozarządowe (NGO)

•Rolnicy i przedsiębiorstwa rolne

•Lasy Państwowe

•Parki regionalne

•Muzea i instytucje kultury

•Lokalne grupy działania

•Budowanie lokalnej dumy związanej z dziedzictwem przyrodniczym.

•Łączenie ludzi z miejscem, jego historią i potencjałem.

•Współtworzenie wizji Bioregionu Doliny Wisły, która będzie ewoluować wraz ze społecznością.

•Kontekstualizacja wyzwań (np. zmiany klimatu) i pokazanie ich bezpośrednich korzyści dla mieszkańców.

Edukacja regionalna

•Wdrażanie ciągłych procesów edukacyjnych dla różnych grup społecznych:

•Rolników

•Przedsiębiorców

•Seniorów

•Młodzieży

•Grup zawodowych i niezawodowych

•Tworzenie alternatywnych przestrzeni edukacyjnych:

•Gospodarstwa rolne

•Kościoły

•Muzea

•Edukacja oparta na sztuce i filmie

•Inicjatywy młodzieżowe

•3-miesięczne kursy z zakresu rolnictwa i agroturystyki dla lokalnej młodzieży

•Integracja z edukacją szkolną i zajęciami pozalekcyjnymi

•Doświadczenia praktyczne i eksperymentalne (edukacyjne gospodarstwa rolne, CSR w wioskach Oleandrowych, wycieczki edukacyjne łodziami po Wiśle)

•Wykorzystanie filmów, np. „Kiss the Ground”, jako narzędzi do lokalnych dyskusji.

Wsparcie małych gospodarstw

•Tworzenie spółdzielni rolniczych.

•Ożywianie nieużytków rolnych i ich zagospodarowanie.

•Dzielenie się materiałami i sprzętem (wzorując się na francuskim modelu współdzielenia zasobów i pracy).

•System kontraktowy jako pomost między dużymi a małymi gospodarstwami.

•Wspólne zakupy w celu zwiększenia siły nabywczej.

•Integracja małych gospodarstw z dużymi podmiotami rolnymi:

•Tworzenie modeli współpracy

•Zachowanie istniejących modeli biznesowych przy jednoczesnym wprowadzaniu innowacji

•Budowanie relacji i stopniowe wdrażanie zmian

•Innowacyjne gospodarstwa:

•Zakładanie eksperymentalnych gospodarstw z udziałem pracowników migrujących

•Rozwiązanie problemu sukcesji gospodarstw (ponieważ połowa małych rolników zbliża się do wieku emerytalnego).


BWL na Święcie Michała 29 września 2024 r. w Grzybowie

Od ponad 30 lat w Grzybowie organizowane jest jesienne Święto Michała. To wyjątkowy dzień, w którym spotykają się nasi sąsiedzi, przyjaciele i mieszkańcy regionu, by wspólnie bawić się, rozmawiać i dobrze spędzać czas. W tym roku nasi goście uczestniczyli w ciekawych warsztatach: piekarniczym, ceramicznym, wikliniarskim i wreszcie tkackim, bo ideę tkania pragnęliśmy rozwijać w różnych aspektach. Mogli też odwiedzić wystawę fotograficzną „Wierzba i wiklina”, kupić ekologiczne produkty od rolników z okolicy, posłuchać lokalnego zespołu ludowego oraz wspólnie tańczyć przy muzyce Kapeli Mazowieckiej. We wszystkie te działania wplataliśmy wątki dotyczące Bioregionu.  Ewa Smuk – Stratenwerth przedstawiła zebranym ideę bioregionów, pokazaliśmy gościom krótki film o naszych działaniach i zaprosiliśmy do zaznaczania na mapie Bioregionu swoich miejsc życia oraz doplatania swoich wątków (kolorowych nici) w instalacji tkackiej.

W namiocie „Spotkań i Opowieści” rozmawialiśmy z mieszkańcami regionu o tym, co jest dla nich ważne, co kochają i co ich martwi w ich małej ojczyźnie. Nasi rozmówcy dopisywali też na planszach swoje przemyślenia dotyczące przyszłości dzieci i młodzieży, perspektyw dla rolnictwa oraz szans i zagrożeń jakie niesie Wisła.

W to sobotnie popołudnie Grzybów odwiedziło ok. 300 osób i wielu z niech zainteresowało się działaniem Pracowni Bioregionu. Przed nami ciekawa współpraca!


spoTKANIE 13.09.2024

Nasze pierwsze spotkanie było pełne inspiracji, pasji i zaangażowania. Połączyła nas wspólna wizja – Bioregionu Doliny Środkowej Wisły jako miejsca, gdzie chce się żyć, działać i rozwijać w harmonii z przyrodą. W centrum naszych rozmów znalazły się kluczowe wartości: zdrowie, dobrostan ludzi i natury, suwerenność i samowystarczalność.

Tkaliśmy wokół następujących zagadnień:

•Sieci współpracy – wiemy, że im więcej osób pozna ideę bioregionu, tym większa będzie zmiana. Chcemy tworzyć silne, lokalne sieci wspierające rolnictwo, ekoturystykę i edukację.

•Rozwój ekologii i rolnictwa – marzymy o eksperymentalnym ośrodku rolnictwa ekologicznego, edukacji agroekologicznej i wsparciu rolników poprzez spotkania i wymianę wiedzy.

• Lokalna kultura i historia – chcemy tworzyć szlaki kulturowe, wspólne programy edukacyjne, promować lokalne produkty i rozwijać bazarki ekologiczne, które ułatwią dotarcie do klientów.

•Ekoturystyka – ścieżki rowerowe, szlaki kajakowe i pakiety turystyczne, w pełni ukazujące piękno naszego bioregionu.

•Dokumentowanie i promocja – pragniemy stworzyć film o bioregionie, stronę projektu oraz platformę edukacyjną, by szerzyć wiedzę i budować społeczność wokół naszych działań.

Co dalej?

Przed nami kolejne kroki – rozwój sieci współpracy, konkretne działania i angażowanie coraz większej liczby mieszkańców. Nasza siła tkwi w wspólnym działaniu, a im więcej osób do nas dołączy, tym większy wpływ możemy mieć na przyszłość naszego bioregionu!

Zapraszamy do współtworzenia Bioregionu Doliny Środkowej Wisły – razem utkamy lepszą przyszłość!